Саха биллиилээх суруйааччылара, бастыv9; артыыстара, култуура wлэyиттэрэ, учууталлар, иитээччилэр, wгwс ааптардар уо.д.а. кинигэ таyаарыытыгар быyаччы сыyыаннаах дьон, бу икки кwн устата сыанаттан тwспэккэ, кинигэ бырааyынньыгын тэрийистилэр. Бэстибээл арыллыытыгар СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Александр Юрьевич Соловьев, СӨ Гражданскай уопсастыба институттарын сайдыытыгар миниистирэ Сардана Михайловна Гурьева, Москубаттан Арассыыйа Кинигэ таyаарааччыларын Ассоциациятын бэрэсидьиэнэ, Арассыыйатааu3;ы кинигэ Союyун вице-бэрэсидьиэнэ Константин Васильевич Чеченев, Саха сирин Суруйааччыларын сойууyун бэрэссэдээтэлэ Наталья Ивановна Харлампьева, СӨ Суруйааччыларын сойууyун бэрэссэдээтэлэ Иван Васильевич Мигалкин, Саха сирин Суруйааччыларын ассоциациятын бэрэсидьиэнэ Олег Гаврильевич Сидоров уо.д.а. кыттыыны ыллылар. Бэстибээл иккис кwнwгэр болуоссакка Саха сирин бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Ефимович Николаев уонна СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлэ Галина Иннокентьевна Данчикова ыалдьыттаатылар.
Бэстибээлгэ норуот биyирээн ааu3;ар норуодунай суруйааччыта Сэмэн Тумат, норуодунай поэттар Наталья Харлампьева, Иван Мигалкин, элбэх ааu3;ааччылаах суруйааччылар, кинигэлэр ааптардара, кинигэни хомуйан бэчээккэ бэлэмнээччилэр, суруналыыстар: Елена Слепцова-Куорсуннаах, Виктория Габышева, Павел Федоров-Сомоu3;о, Иван Иннокентьев, Александр Постников-Сындыыс, Галина Нельбисова, Елизавета Мигалкина, Айсен Сивцев-Айсен Дойду, Саргылана Гольдерова-Саргы Куо, Афанасий Гуринов-Арчылан, Раиса Сибирякова-Аайа, Евдокия Иринцеева-Огдо, Петр Колосов, Георгий Васильев-Мандар, Кирилл Долинскай, Виктор Маршинцев, Владимир Пестерев, Оксана Гаврильева-Айсана, Айталина Никифорова, Николай Аржаков, Егор Картузов, Данил Макеев, Надежда Егорова-Намылы, Аграфена Кузьмина, Василий Гоголев-Уйулu3;ан, Анатолий Слепцов, Евгений Слепцов, Татьяна Находкина уо.д.а. автограф-сессияны оv9;ордулар, эстрада сулустара кыттыылаах эu3;эрдэ кэнсиэрдэр, араас куонкурустар, быыстапкалар, лотереялар, аукционнар ыытыллыннылар.
Улахан сценаны таyынан болуоссакка 22 араас хайысхалаах былаyааккалар тэрилиннилэр: «w8;өрэх уонна оu3;о кинигэлэрэ», «Киэv9; ааu3;ааччыга туyуламмыт таyаарыылар», «Сакааyынан тахсар кинигэлэр», «Улуус хаyыаттара», «Маастар кылаастар», Национальнай уонна куорат бибилэтиэкэлэрэ, Национальнай Архыып, Гуманитарнай чинчийии уонна хотугу аu3;ыйах ахсааннаах омуктар проблемаларын wнwстwwтwн быыстапкаларын тwywлгэлэрэ уо.д.а.
Сарсыарда 10 чаастан саu3;алаан маастар-кылаастар, презентациялар, лекциялар, кэнсиэрдэр, оонньуулар, куонкурустар – барыта 50-тан тахса араас тэрээyин быыстала суох ыытылынна.
Бу кwн кинигэ таyаартарыан баu3;алаах дьон сакааyынан wлэлиир эрэдээксийэ wлэyиттэрин кытта кэпсэтэн, сыанатын суоттатан, сwбэ-ама ыллылар. Араас хайысханан кинигэ дьаарбаv9;ката буолла. Дьаарбаv9;каu3;а Бичиктэн «Барыта 90 солкуобайдаах» уонна «20% чэпчэтиилээх кинигэлэр», «Горпечать», «Сахабэчээт», «Кэскил» оu3;о кинигэтин киоскалара тэриллэн wгwс ааптардар оu3;оu3;о аналлаах, уус-уран, wөрэтэр-мэтэдиичэскэй, практическай хайысхалаах кинигэлэрин эгэлгэтин атыыга таyаардыбыт.
«Букинистика» тwywлгэтигэр, эрдэ биллэриллибитин курдук, ааu3;ыллыбыт кинигэни аu3;алан туттардаххытына, Дьокуускайга Курашов уул., 24, саv9;а аyыллыбыт «Бичик-plus» маu3;аyыынтан балаu3;ан ыйын 30 кwнwгэр диэри ханнык баu3;арар кинигэни атыылаyарга 20% чэпчэтии купонун биэрдибит. Барыта 556 кинигэни нэyилиэнньэ туттарда, 556 купон тwv9;этилиннэ. Дьон аu3;албыт кинигэлэрин Кырдьаu3;астар уонна инбэлииттэр өрөспwwбwлwкэтээu3;и интернаттарыгар уонна көv9;wллэрэ быyыллыбыт дьон социальнай тэрилтэлэригэр туттардыбыт.
w8;өрэх уонна оu3;о кинигэтин киинэ бэстибээлгэ "Олоv9;хо ыллыктарынан айан" диэн остуол мwччwргэннээх оонньуутун, ФГw8;өС ирдэбиллэригэр эппиэттиир саv9;а "Саха тыла", Төрөөбwт литература" wөрэх кинигэлэрин презентацияларын, маастар кылаас балааккатыгар бwтwн өрөспwwбwлwкэттэн учууталлары, w8;өрэх министиэристибэтин wлэyиттэрин, Дьокуускайдааu3;ы Тыа хаyаайыстыбатын академиятыттан профессордары ыv9;ыртаан "Иитии-wөрэтии сатабыла" сурунаалы, саv9;а "Төрwт дьарык" босуобуйаларын презентацияларын ыытта. Икки кwн литературнай лото бириистээх оонньуу, "Я - издатель" диэн Оu3;о дыбарыаyын көмөтwнэн бэйэ оv9;орбут кинигэлэрин быыстапкалара буолла. Оu3;о бибилэтиэкэтин кытта "Книжный калейдоскоп "Бичик" диэн оu3;олорго аналлаах 3 нэдиэлэ устата ыытыллыбыт улахан куонкурус тwмwгwн таyаарда.
Бэстибээлгэ улуус дьаyалтатын бэрэстэбиитэллэрэ ыалдьыттаатылар. Ол курдук, Амма улууyа уонна “Бичик” 2003 сылтан бииргэ таyаарыылаахтык wлэлээн кэллилэр. Бу сыллар устата Амма хайu3;аллаах сириттэн wwнэн-чэчирээн тахсыбыт ньургун дьон олоu3;ун кэпсиир, Амма маанылаах айылu3;атын көрдөрөр, Амма улууyугар wлэ-хамнас, олох-дьаyах араас салаата сайдыытын кэрчик кэмнэрин сырдатар 208 кинигэ тахсыбытыттан, 189 кинигэ «Бичиккэ» бэчээттэммит. Бу сөu3;wмэр wрдwк сыыппара. Инникитин да олохсуйбут wтwө wгэyи салu3;аан бииргэ wлэлиэхпит диэн эрэллээхпит. Кинилэргэ кыyа аатыттан кинигэ таyаарыытыгар 20% чэпчэтии сэртипикээтин бэлэхтээтибит.
Биyиги өрөспwwбwлwкэбитигэр 130 араас омук дьоно олороллор. Кинилэр сwрwн сыанаu3;а «Любимые сказки народов России» икки кинигэлээх бырайыак презентациятын ыыттылар. Клавдия, Герман Хатылаевтар «Төрwт дорu3;оон», «Мэник сэлиичээн» 3D кинигэлэр презентациялара дьон болu3;омтотун тарта, саха таv9;аyын тигиигэ Светлана Чоросова, дьиэни тутууга Бwлwwттэн Николай Степанов, кырадаyынтан иискэ Людмила Жиркова маастар-кылаастара буолла. Блоггер, фуд-фото маастара, эдэр ийэ Наталья Оконешникова «Вкусно, Быстро и Легко»кулинарнай кулууп эдэр хаyаайкаларын кытта «Минньигэс лотереяны» тэрийдилэр. «Кэрэли туос киэргэлэ» кинигэ ааптара Валентина Кириллина дьоv9;v9;о-сэргэu3;э туоyунан хайдах киэргэллэри оv9;орорун көрдөрдө. Сиэнэр тэллэйи хомуйуу уонна хаyааныы ньымаларын испэсэлиис, б.н.д. Гаврил Угаров кэпсээтэ. Маны таyынан оu3;о уйулu3;атын wөрэхтээu3;э бастакы кылааска киирэр оu3;олоох төрөппwттэргэ, оu3;о быраастара сwбэ-ама биэрдилэр.
«Ааu3;ар Саха сирэ» бэстибээли сэргэ, эмиэ бу кwннэргэ Дьокуускайга, Бwтwн Арассыыйатааu3;ы Киинэ фестивала ыытыллыбыта. Онно анаан «Киинэ буолбут кинигэлэр» диэн быыстапка тэрилиннэ. Быыстапкаu3;а «Дьикти саас», «Аанчык», «Мааппа», «Чыv9;ыс Хаан ыйааu3;ынан», «Араv9; уонна таптал», «Хопто хаyыыта», «Сайсары кwөлгэ тwбэлтэ» уо.д.а. киинэлэр афишалара дьон көрwwтwгэр турдулар, аттыгар сахалыы киинэ диискэлэрин атыылаатылар. Киинэ бэстибээлигэр ыраахтан ыалдьыт, эксперт быyыытынан кэлбит омук дьоно кинигэ бырааyынньыгар эмиэ сырыттылар: ньиэмэстэр, кытайдар, кэриэйдэр сахалыы кинигэлэри олус биyирээн көрдwлэр, сорохтор атыыластылар, бэл, оyуохайга киирэн кытыннылар. Онно истэн, кэриэйдэр сахалыы оyуохай тылын бэрт дорu3;оонноохтук, чопчу wтwктэллэриттэн сөхтwбwт.
Бэстибээлбитигэр ыалдьыттаабыт, саха бастакы бэрэсидьиэнэ Михаил Ефимович Николаев санаатын истиэu3;иv9;: «Бу олус туyалаах, ис хоyооно дириv9;, көрwwтэ киэv9; бэстибээл. Мин духуобунас Академиятын тэрийэрбэр саха интеллигенциятын хайдах тwмwөххэ сөбwй диэн элбэхтик толкуйдаабытым. Бу курдук бэстибээлгэ саха айар интеллигенцията бииргэ тwмсэрэ олус wчwгэй. Мин санаабар, биyиги суруйааччыларбыт кинигэлэрин автографтаан атыылыылларын таyынан айымньыларын ис хоyоонун, сэyэннэрин быyа тардан кэпсээбиттэрэ, оттон култуура wлэyиттэрэ онно олоu3;уран айбыт ырыаларын-тойуктарын көрдөрбwттэрэ, кинилэр айымньыларын wлэлэригэр элбэхтик туyаналлара кэрэхсэбиллээх. Фестивальга оu3;олор, төрөппwттэр кыттыыны ылбыттара эмиэ сөптөөх.
Урукку интеллигенция дьоно дьиэлэригэр улахан библиотекалаах буолаллар этэ. Ону пропагандалыахха, быыстапкалары тэрийиэххэ наада. Оччоu3;уна кинигэ атыыланыытыгар да туyалаах буолуо этэ. Саха киyитэ дьиэтигэр тус бибилэтиэкэлээх буолара буоллар. Ырыынак wйэтигэр олорон барытын көмпwwтэртэн ылабыт, көрөбwт диибит даu3;аны, көмпwwтэр улахан билиини биэрбэт. Кини информационнай источник эрэ буолар кыахтаах. Оттон харандаастаах олорон тыыннаах ааu3;ыы дьиv9;нээх билиини биэрэр, оннук ааu3;ыы дууyалаах. Киyини сайыннарар. Мин кыyаu3;а оu3;оu3;о аналлаах кинигэни сылтан сыл аайы кэv9;этэн, элбэтэн иyэргитигэр баu3;арыам этэ. Фестиваль ыыра, хабар эйгэтэ кэv9;ии турдун, Нерюнгри, Мииринэй курдук куораттар кытталларын ситиyиv9;!»
Бэстибээлгэ икки кwн устата холбоон 3.5 тыyыынча кэриv9;э киyи сырытта, 4 тыyыынчаттан тахса «Бичик» кинигэтэ ааu3;ааччытын булла. Оттон фестиваль сабыллыытыгар олус wчwгэй кэнсиэри бу саас тахсыбыт «Саха ырыатын антологията» икки чаастаах кинигэ ааптардара, СӨ ырыаны айааччыларын Союyун бэрэстэбиитэллэрэ тэрийдилэр. Кинигэ бырааyынньыгын тэрийсибит, кыттыспыт wтwө-мааны дьоммутугар, кэлэн ыалдьыттаабыт ааu3;ааччыларбытыгар, барыгытыгар, улахан истиv9; махталбытын тиэрдэбит. Инникитин даu3;аны «Ааu3;ар Саха сирэ» салu3;аныа, wтwө wгэскэ кубулуйуо диэн эрэнэбит.
«Бичик» инф. сулууспата
